وقتی صندوقچه‌های فرهنگ گشوده می‌شوند/ روایت اقوام ایران در گلستان

هفدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام در گلستان، فراتر از یک رویداد نمایشی، صحنه‌ای برای بازخوانی هویت، آداب و روایت‌های زیسته اقوام ایرانی و همسایگان فرهنگی ایران است؛ جایی که فرهنگ نه برای فروش، بلکه برای روایت و تداوم به میدان آمده است.

به گزارش میراث‌آریا، هفدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام در گلستان، بیش از آنکه یک مراسم رسمی یا نمایشگاه صرف باشد، شبیه گشوده‌شدن صندوقچه‌ای قدیمی است؛ صندوقچه‌ای که هر غرفه آن روایتی از جغرافیا، تاریخ و سبک زندگی اقوام مختلف را پیش چشم مخاطب می‌گذارد.


از همان ابتدای مسیر، غرفه‌های رنگارنگ صنایع‌دستی، پوشاک محلی و هنرهای سنتی، نگاه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند. پارچه‌هایی با نقش‌مایه‌های الهام‌گرفته از طبیعت، چرم‌هایی که رد دست هنرمند را در خود حفظ کرده‌اند و قالی‌هایی که انگار هنوز صدای دار قالی در تار و پودشان جاری است، فضایی فراتر از یک نمایشگاه معمولی را رقم زده‌اند.


در میان غرفه‌ها، مرزهای جغرافیایی رنگ می‌بازد. نمایندگان کشورهای تاجیکستان، قزاقستان و ازبکستان، هر یک با زبان، پوشش و هنر بومی خود حضور دارند، اما نقطه اشتراک همه آن‌ها، فرهنگ است. قالی‌های آویخته، زیورآلات دست‌ساز، پوشاک سنتی و خوراکی‌های محلی، جشنواره را به صحنه‌ای از روایت مشترک تمدنی بدل کرده است.


در بخش خوراک، زنان محلی با دستانی که تجربه نسل‌ها را با خود دارد، نان‌های سنتی را روی ساج آماده می‌کنند و عطر غذاهای بومی در فضای جشنواره می‌پیچد. اینجا آشپزی صرفاً پخت‌وپز نیست، بلکه بازآفرینی حافظه جمعی و انتقال دانشی است که سینه‌به‌سینه به امروز رسیده است.


غرفه‌های صنایع‌دستی نیز هر کدام داستانی مستقل دارند؛ از چرم‌دوزی و بافت پارچه‌های دست‌باف تا زیورآلات و ظروف سنتی. محصولاتی که بدون اغراق و تبلیغ، با اصالت خود سخن می‌گویند و نشان می‌دهند فرهنگ، پیش از آنکه «عرضه» شود، باید «زیسته» باشد.


در گوشه‌ای دیگر، کودکان با لباس‌های محلی کنار هم نشسته‌اند؛ یکی در حال بازی با تلفن همراه و دیگری غرق در نقش‌های سنتی غرفه پشت سرشان. تصویری ساده اما معنادار از هم‌نشینی سنت و زندگی امروز؛ بی‌آنکه یکی دیگری را نفی کند.


حضور کشورهای همسایه، جشنواره فرهنگ اقوام را از سطح یک رویداد استانی فراتر برده است. طرح‌ها و نقش‌ها، آشنا و در عین حال متفاوت‌اند؛ گویی دیدار خویشاوندانی است که ریشه‌های مشترک دارند، اما مسیرهای تاریخی متفاوتی را پیموده‌اند. فرهنگ در اینجا نه در قالب سخنرانی، بلکه در شکل صدا، رنگ، طعم و شیء خود را نشان می‌دهد.


فضای بیرونی جشنواره با سازه‌هایی الهام‌گرفته از معماری بومی، فرش‌های پهن‌شده، نورهای گرم و عناصر طبیعی، بازدیدکننده را به مکث و تأمل دعوت می‌کند. این فضا قرار نیست فقط دیده شود؛ قرار است تجربه شود.


جشنواره فرهنگ اقوام در گلستان، یادآور این حقیقت است که آنچه در گذر زمان ماندگار می‌شود، نه زرق‌وبرق که فرهنگ و آیین‌های مردمی است. رویدادی که نشان می‌دهد تاریخ ایران، هنوز زنده است؛ در دست‌های هنرمندان، در روایت قصه‌ها و در زیست روزمره مردمانی که فرهنگ را زندگی می‌کنند.


هفدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام تا ۲۸ آذرماه، از ساعت ۱۶ تا ۲۲ در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی استان گلستان میزبان علاقه‌مندان، پژوهشگران و فعالان حوزه فرهنگ و میراث است.

انتهای پیام/

کد خبر 1404092702028
دبیر مهدی نورعلی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha